Ο επισκέπτης μπορεί να χρησιμοποιήσει την Ιεράπετρα σαν αφετηρία για τις ημερήσιες εκδρομές του στα γραφικά ορεινά και παραθαλάσσια χωριά καθώς και τις άλλες πόλεις του νομού μας.
Από το δάσος του Σελάκανου στις Μάλλες, μέχρι κάτω την παραλία του Μύρτους, από το Κουτσουνάρι έως τα Σχινοκάψαλα και από την Καλαμαύκα έως το Καββούσι, όλα χτισμένα ανάμεσα σε ελαιώνες, πεύκα και γάργαρα νερά.
Τα Γουρνιά είναι ένας από τους πιο σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους στην Ευρώπη. Βρίσκονται 15 χιλ. βόρεια της Ιεράπετρας.Ο οικισμός χρονολογείται από το 1600 -1800 π.Χ. Οι ανασκαφές στα Γουρνιά διεξήχθησαν το 1901-1904 από την Αμερικανίδα αρχαιολόγο Harriet Boyd-Hawes και τους συνεργάτες της. Τα Γουρνιά δίνουν την εικόνα της καθημερινής ζωής των Μινωιτών που ασχολούνταν με τη γεωργία, την κτηνοτροφία, την αλιεία, την αγγειοπλαστική και την υφαντουργία, αφού αποκαλύφθηκαν διάφορα εργαλεία (σμίλες, αγκίστρια, σφυριά κλπ.) που το επιβεβαιώνουν. Οι ανασκαφές έφεραν στο φως και άλλα πολυτελέστερα αγγεία (όπως ρυτά και τελετουργικά αγγεία).
Το φαράγγι του Χά βρίσκεται 8 χλμ. βόρια της Ιεράπετρας. Είναι το καμάρι της Θρυπτής, θεωρείται ως ένα από τα δυσκολότερα φαράγγια της Ευρώπης και αφορά μόνο στους έμπειρους ορειβάτες. Για τη διάσχισή του απαιτούνται τεχνικές γνώσεις και εξοπλισμός canyoning, το συνολικό του μήκος είναι μόλις 1,6 χλμ., ενώ η υψομετρική διαφορά εισόδου – εξόδου αγγίζει τα 230μ. Δημιουργήθηκε από ένα ενεργό ρήγμα, το συνιστούν πλακώδεις ασβεστόλιθοι και διατρέχεται σε όλο το μήκος του από νερό. Στο ιδιαίτερα στενό εσωτερικό του οι ριψοκίνδυνοι συναντούν 27 καταρράκτες. Είναι ένα από τα σπάνια μέρη που συγκεντρώνουν μεγάλη ποικιλία από την χλωρίδα και πανίδα της Κρήτης. Είναι καταφύγιο σπάνιων ειδών: γυπαετοί, γεράκια κτλ. Μερικά από αυτά είναι τόσο σπάνια, ώστε προστατεύονται με διεθνείς συμβάσεις.
Η ρηχή γαλαζοπράσινη θάλασσα, οι αμμώδεις παραλίες που είναι γεμάτες με μικρά θαλασσινά κοχύλια, και το σπάνιο κεδροδάσος είναι από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά του νησιού. Το νησί είναι σχεδόν επίπεδο με πολύχρωμα ηφαιστειακά πετρώματα, καλυμμένα με άμμο και θαλάσσια απολιθώματα.
Το Γαϊδουρονήσι έχει ενταχθεί στο δίκτυο προστατευμένων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Natura 2000).
Πάρτε το καραβάκι από την παραλία Θόλος, 3 χλμ από Καβούσι και θα έχετε την ευκαιρία να επισκεφθείτε τη μικρή Μινωική πόλη στο ακατοίκητο νησί Ψείρα, ένα ναυτικό μίλι βόρεια από την ακτή της Ιεράπετρας. Το ταξίδι συνεχίζεται στην μαγευτική παραλία της Αγριόμαντρας όπου μπορείτε να κολυμπήσετε, να χαλαρώσετε και να κάνετε ηλιοθεραπεία σε μια από τις πιο κρυφές παραλίες της Κρήτης. Περισσότερες πληροφορίες στο γραφείο υποδοχής μας.
Λέγεται και φαράγγι του Σαραντάπηχου από τον ομώνυμο γίγαντα που περνώντας το όρος Δίκτη, το έσχισε στα δύο με τη γενειάδα του σκύβοντας στο ποτάμι να πιει νερό. Σε μήκος δεν ξεπερνάει το 1,5 χλμ., το πλάτος του κυμαίνεται μεταξύ 3 και 10 μ., ενώ αυτό που το κάνει πέρα για πέρα εντυπωσιακό είναι τα κατακόρυφα τοιχώματα που αγγίζουν το ύψος των 150 μ. Είναι πλούσιο σε βλάστηση, έχει πάντοτε νερό (τον χειμώνα θεωρείται απροσπέλαστο), ενώ ο Κρυοπόταμος που το διατρέχει, σχηματίζει κατά τόπους καταρράκτες και λιμνούλες. Η ανάβαση στα γιγαντιαία βράχια γίνεται από λαξευμένα σκαλιά. Είσοδος από το χωριό Μύθοι, 20 χλμ. δυτικά της Ιεράπετρας.
Δυτικά της Ιεράπετρας, κοντά στο χωριό Μύρτος, σε ένα μικρό λόφο ονομαζόμενο Φούρνου κορφή βρίσκεται ο προϊστορικός αρχαιολογικός χώρος του Μύρτος, που χρονολογείται από την πρώιμη Μινωική εποχή. 90 δωμάτια από τον οικισμό έχουν ανασκαφεί. Ένα από αυτά χρησιμοποιούταν σαν θυσιαστήριο. Ανάμεσα στα ευρήματα της περιοχής είναι το αγαλματίδιο της θεάς του Μύρτου.
Ένα πραγματικά ωραίο φυσιολατρικό αξιοθέατο της περιοχής είναι ο καταρράκτης τους Μυλωνά, μέσα στο κατάφυτο ομώνυμο φαράγγι 7 χλμ. ανατολικά της Ιεράπετρας. Η πεζοπορία διαρκεί περίπου 30 λεπτά και ο δρόμος είναι βατός και έχει καλή σήμανση. Η καλύτερη εποχή για να διασχίσει κανείς το συγκεκριμένο φαράγγι είναι το χειμώνα ή την άνοιξη, ώστε να υπάρχουν πολλά νερά, κάτι που δείχνει το τοπίο μαγευτικό.
Η Ελιά του Αζοριά βρίσκεται 1 χιλιόμετρο νότια από το χωριού Καβούσι και πολύ κοντά στον ομώνυμο αρχαιολογικό χώρο. Η ελιά αυτή, αποτελεί ένα φυσικό μνημείο και είναι η αρχαιότερη ελιά στον κόσμο. Μάλιστα, είναι μπολιασμένη σε άγριο υποκείμενο, αποτελώντας το αρχαιότερο δείγμα μπολιάσματος στον κόσμο. Το ελαιόδεντρο αυτό έχει ανακηρυχτεί από τον Σύνδεσμο Ελαιοκομικών Δήμων Κρήτης ως Μνημειακό, λόγω των μεγάλων διαστάσεων του κορμού αλλά και λόγω της θέσης του κοντά στους αρχαίους οικισμούς του Βροντά, του Κάστρου και του Αζοριά, όπου έχουν ανευρεθεί πολλά αγγεία και συστήματα έκθλιψης ελαιοκάρπου. Η μέγιστη διάμετρος του κορμού είναι 4,9 μέτρα και η περίμετρος 14,20 μέτρα. Με βάση τη μέθοδο των ετησίων δακτυλίων, υπολογίζεται ότι το δέντρο φυτεύτηκε την περίοδο 1350 με 1100 π. Χ.
Βόρεια της Ιεράπετρας βρίσκεται το δάσος του Σελάκανου, ένα από τα σπουδαιότερα οικοσυστήματα του νησιού και της Μεσογείου γενικότερα. Το δάσος του Σελάκανου είναι ένα τοπίο άγριας ομορφιάς και ένα από τα σημαντικότερα οικοσυστήματα της Κρήτης, ενταγμένο στο δίκτυο NATURA 2000. To ορεινό πευκοδάσος ξεκινάει 35 χλμ βορειοδυτικά της Ιεράπετρας και καταλήγει στις πλαγίες, κάτω από την κορυφή Αφέντης Χριστός, του όρους Δίκτη. Καλύπτεται κυρίως από το ανθεκτικό είδος «τραχείας πεύκης» (Pinus Brutia), που αντέχει στην ξηρασία και στο βραχώδες έδαφος της περιοχής, αλλά το οικοσύστημα του Σελάκανου περιλαμβάνει και δενδρώδεις πρίνους, κυπαρίσσια, σφενδάμια, πλατάνια. Κι ακόμη, αγριοαχλαδιές, φασκομηλιές, κατσοπρίνια και αρπακτικά πουλιά (γεράκια, βιτσίλες) που πετούν πάνω από τις απότομες πλαγιές της Δίκτης.